Penpot جایگزین متن‌باز و قدرتمند برای Figma
سفر طولانی طراحی UI/UX از کاغذ تا ابر، دنیای طراحی رابط کاربری و تجربه کاربری مسیر طولانی و پرپیچ و خمی را طی کرده است. در دهه‌های گذشته، طراحان با ابزارهای ساده‌ای مثل مداد و کاغذ شروع کردند و کم‌کم به سمت ابزارهای پیچیده‌تر حرکت کردند. عصر ابزارهای سنتی (دهه 90 و اوایل 2000) در این سالها، طراحان وب از نرم‌افزارهای عمومی مثل Adobe Photoshop و Illustrator برای طراحی رابط‌های کاربری استفاده می‌کردند. این ابزارها اگرچه قدرتمند بودند، اما برای طراحی UI ساخته نشده بودند و کار با آن‌ها زمان‌بر و پیچیده بود.
انقلاب ابزارهای تخصصی (اواسط تا اواخر دهه 2000) رخ داد با پیشرفت وب و افزایش پیچیدگی رابط‌های کاربری، ابزارهای تخصصی‌تری ظهور کردند. Adobe Fireworks و Axure RP از جمله ابزارهایی بودند که به طور خاص برای طراحی UI و پروتوتایپ‌سازی ساخته شدند.
در عصر ابزارهای مدرن دهه 2010 طراحان شاهد انقلاب واقعی در ابزارهای طراحی بودن. Sketch در سال 2010 معرفی شد و به سرعت محبوب طراحان مک شد. Adobe XD و InVision نیز به عنوان رقبای جدی وارد بازار شدند.
اواخر دهه 2010 Figma در سال 2016 با رویکرد کاملاً متفاوت وارد بازار شد، طراحی مبتنی بر مرورگر با قابلیت همکاری بلادرنگ. این ابزار به سرعت استاندارد صنعت شد و بسیاری از طراحان را از ابزارهای دسکتاپ به سمت وب کشاند.
پس از سال 2020 شاهد ظهور نسل جدیدی از ابزارهای طراحی هستیم که بر آزادی، شفافیت و کنترل کاربر تمرکز دارند. Penpot یکی از پیشگامان این موج جدید است که وعده آینده‌ای آزادتر برای طراحان می‌دهد.
در دنیای طراحی رابط کاربری و تجربه کاربری فیگما سال‌هاست که به عنوان پادشاه بلامنازع حکمرانی می‌کند. اما حالا زمان آن رسیده که با یک رقیب جدی آشنا شویم: Penpot. این ابزار طراحی متن‌باز که توسط تیم Kaleidos توسعه یافته، وعده‌های جالبی برای طراحان و توسعه‌دهندگان دارد.
Penpot چیست؟
پن پات Penpot یک پلتفرم طراحی و پروتوتایپ‌سازی متن‌باز است که بر روی وب کار می‌کند. این ابزار با هدف ایجاد یک محیط آزاد و قابل دسترس برای طراحان ساخته شده و بر خلاف بسیاری از ابزارهای تجاری، کد منبع آن به صورت کامل در دسترس عموم قرار دارد.
ویژگی‌های کلیدی Penpot:
- متن‌باز بودن: کد منبع کاملاً آزاد و قابل تغییر
- مبتنی بر وب: نیازی به نصب نرم‌افزار نیست
- همکاری بلادرنگ: کار تیمی آسان و روان
- سازگاری با استانداردهای وب: پشتیبانی از SVG، HTML و CSS
- پشتیبانی از فایل‌های Figma: امکان وارد کردن فایل‌های .fig
مقایسه جامع: Penpot در برابر Figma
رابط کاربری و تجربه کاربری
Figma:
- رابط کاربری شیک و مدرن
- منحنی یادگیری آسان
- عملکرد بهینه و سریع
- پشتیبانی عالی از مرورگرها
Penpot:
- رابط کاربری ساده و کاربردی
- طراحی کمی سنتی‌تر اما کارآمد
- عملکرد خوب اما هنوز در حال بهبود
- پشتیبانی مناسب از مرورگرهای مدرن
قیمت‌گذاری و دسترسی
Figma:
- نسخه رایگان محدود (3 پروژه)
- پلن حرفه‌ای: 12 دلار در ماه
- پلن سازمانی: 45 دلار در ماه
- وابستگی به سرویس ابری
Penpot:
- کاملاً رایگان برای همه کاربران
- قابلیت نصب بر روی سرور شخصی
- بدون محدودیت تعداد پروژه
- کنترل کامل بر روی داده‌ها
قابلیت‌های فنی
Figma:
- کامپوننت‌های پیشرفته
- Auto Layout قدرتمند
- سیستم Design Token
- پلاگین‌های متنوع
- قابلیت‌های پروتوتایپ پیشرفته
Penpot:
- سیستم کامپوننت ساده اما کارآمد
- Flex Layout (معادل Auto Layout)
- پشتیبانی از CSS Grid
- سیستم پلاگین در حال توسعه
- پروتوتایپ‌سازی پایه
همکاری تیمی
Figma:
- همکاری بلادرنگ بی‌نظیر
- کامنت‌گذاری و نظردهی
- مدیریت ورژن پیشرفته
- مجوزهای دسترسی دقیق
Penpot:
- همکاری بلادرنگ مناسب
- سیستم کامنت ساده
- مدیریت ورژن پایه
- کنترل دسترسی محدود
یکپارچگی و سازگاری
Figma:
- API قدرتمند
- یکپارچگی با ابزارهای توسعه
- پشتیبانی از Figma Tokens
- اکوسیستم بزرگ پلاگین
Penpot:
- API در حال توسعه
- صادرات مستقیم به CSS/HTML
- سازگاری با استانداردهای وب
- امکان سفارشی‌سازی کامل
چه زمانی Penpot را انتخاب کنیم؟
Penpot بهترین انتخاب است وقتی:
- بودجه محدود دارید
- کنترل کامل بر روی داده‌ها می‌خواهید
- حریم خصوصی برایتان اولویت دارد
- از نرم‌افزارهای متن‌باز حمایت می‌کنید
- تیم کوچک دارید و نیازمند قابلیت‌های پیشرفته نیستید
Figma بهتر است وقتی:
- تیم بزرگ دارید
- قابلیت‌های پیشرفته نیاز دارید
- اکوسیستم پلاگین برایتان مهم است
- پشتیبانی فوری لازم دارید
نتیجه‌گیری
Penpot هنوز در مراحل اولیه توسعه قرار دارد و نمی‌تواند در تمام زمینه‌ها با Figma رقابت کند. اما به عنوان یک ابزار متن‌باز، پتانسیل بالایی برای رشد دارد. برای پروژه‌های کوچک و متوسط، تیم‌های استارتاپی، و کسانی که به دنبال جایگزین رایگان Figma هستند، Penpot گزینه‌ای جذاب محسوب می‌شود.
آینده طراحی UI/UX می‌تواند شامل هر دو این ابزار باشد – Figma برای پروژه‌های پیچیده و تجاری، و Penpot برای پروژه‌های آزاد و کمونیتی محور.
